Η σημασία των γεγονότων μετά την επιδημία
Δεν είναι πάντα τα γεγονότα κατά τη διάρκεια της επιδημίας ζόμπι που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία, αλλά όσα ακολουθούν μετά. Η ανανεωμένη προσέγγιση του George Romero στην ιδέα των ζωντανών-νεκρών με το Night of the Living Dead υπήρξε πρωτοποριακή, όμως η αντοχή αυτής της οπτικής οφείλεται και στη διάθεσή του να την επανεξετάζει και να την προσαρμόζει με το πέρασμα των δεκαετιών. Αυτή την παράδοση συνεχίζουν οι Danny Boyle και Alex Garland, καθώς το πολυαναμενόμενο sequel τους, 28 Years Later, φτάνει στο Netflix, πιθανότατα σε ακόμα μεγαλύτερο κοινό από ό,τι θα είχε στη θερινή του προβολή το 2025.
Η αναγκαιότητα των sequels τρόμου
Τα sequels σε ταινίες τρόμου θεωρούνται σχεδόν απαραίτητα. Σπάνια μια ταινία τρόμου με οικονομική ή πολιτισμική απήχηση δεν εξετάζεται για συνέχεια ή δεν προωθείται άμεσα στις αίθουσες. Το 28 Years Later έχει ήδη εξασφαλισμένο sequel, με το 28 Years Later: The Bone Temple να προγραμματίζεται για τον Ιανουάριο του 2026 και μια ακόμα ταινία να ακολουθεί αν το Bone Temple τα πάει καλά. Το 1978, όμως, το Dawn of the Dead του Romero ήταν εξαίρεση. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και το Halloween του John Carpenter. Τα slasher sequels ήταν σχεδόν ανύπαρκτα και οι σειρές τεράτων της Universal είχαν σβήσει εδώ και δεκαετίες. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Romero δημιούργησε ένα sequel στο Night of the Living Dead δέκα χρόνια μετά, με νέους χαρακτήρες, έντονο gore σε χρώμα αντί για το αυστηρό ασπρόμαυρο, και κοινωνικό σχολιασμό, ακολουθώντας επιζώντες σε εμπορικό κέντρο όπου τα ζόμπι περιφέρονταν, αναπαράγοντας ασυνείδητα τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Το Day of the Dead του 1985 αλλάζει ξανά πορεία, εστιάζοντας ακόμα περισσότερο στις αδυναμίες της ανθρωπότητας και προκαλεί ιδιαίτερη αμηχανία αν το δει κανείς αμέσως μετά την πιο χιουμοριστική ταινία ζόμπι του Romero.
Η έκπληξη του 28 Years Later
Το 28 Years Later ίσως ξάφνιασε ακόμα περισσότερο το κοινό, καθώς πλέον οι θεατές έχουν συνηθίσει τα legacy sequels που τιμούν τη μακροχρόνια βάση θαυμαστών τους. Το αρχικό 28 Days Later, που κυκλοφόρησε το 2002 στη Βρετανία και το 2003 στις ΗΠΑ, έγινε μια από τις πιο δημοφιλείς και επιδραστικές ταινίες ζόμπι μετά την ακμή του Romero, χάρη στη χρήση πρώιμου ψηφιακού βίντεο που προσέδιδε ρεαλισμό και, κατά διαστήματα, μια παράξενη καλλιτεχνική ομορφιά.
Η συνέχεια και η επιστροφή των δημιουργών
Το sequel, 28 Weeks Later, κυκλοφόρησε το 2007, με διαφορετική αισθητική και νέο καστ (χωρίς ιδιαίτερη συμμετοχή των αρχικών δημιουργών). Όμως η επανένωση του Boyle και του Garland για το 28 Years Later δίνει την αίσθηση ενός «αληθινού» sequel, παρότι και αυτή η ταινία ακολουθεί εντελώς διαφορετική οπτική και νέους χαρακτήρες. Πρόκειται για ένα legacy sequel που εξερευνά την κληρονομιά του κόσμου της αρχικής ταινίας, αντί να επανενώνει παλιούς ήρωες.
Η νέα κοινωνία και η οικογένεια
Η ιστορία ξεκινά σε μια απομονωμένη αποικία σε νησί, που δημιουργήθηκε μετά την καραντίνα της Βρετανίας από τον υπόλοιπο κόσμο. (Η εξάπλωση της μόλυνσης στην ηπειρωτική Ευρώπη, που φάνηκε στο τέλος του 28 Weeks Later, αναιρείται εδώ.) Μέσα από αυστηρή πειθαρχία και κοινοβιακή ζωή, η ομάδα προστατεύει τα μέλη της, ανάμεσά τους και τον 12χρονο Spike (Alfie Wiliams), που ζει με τον πατέρα του Jamie (Aaron Taylor-Johnson) και τη μυστηριωδώς άρρωστη μητέρα του Isla (Jodie Comer).
Τελετουργίες ενηλικίωσης και ανατροπές
Οι Boyle και Garland τοποθετούν τον Spike στο επίκεντρο, και αρχικά το 28 Years Later μοιάζει με ιστορία πατέρα-γιου, καθώς ο Jamie παίρνει τον Spike εκτός νησιού για το πρώτο του «κυνήγι» ζόμπι — μια τελετουργική πράξη, όχι πραγματική ανάγκη. Τα παιδιά του νησιού εκπαιδεύονται να αμύνονται με τόξα και βέλη, και η εξόρμηση για να σκοτώσουν ένα ζόμπι αποτελεί τελετή ενηλικίωσης. Αν και τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως αναμενόταν, η συνάντηση του Spike με τους μολυσμένους δεν έχει το προβλέψιμο αποτέλεσμα, ούτε για τον ίδιο ούτε για τον θεατή. Όπως ο Romero άλλαζε ύφος μεταξύ των ταινιών του, έτσι και οι Boyle και Garland μεταβάλλουν το ύφος του 28 Years Later, μέχρι και την απρόσμενη, ανοιχτή σε sequel και πολιτισμικά συγκεκριμένη τελική σκηνή.
Αποστασιοποίηση από τα πρότυπα του Romero
Κάποιοι θεατές βρήκαν την ταινία αποπροσανατολιστική πολύ πριν το παράξενο φινάλε της, ίσως επειδή, ενώ το 28 Days Later λειτουργούσε ως σύγχρονο ανάλογο του Night of the Living Dead, η νέα ταινία δεν ακολουθεί συγκεκριμένα τα βήματα του Romero. Παρότι υπάρχουν χιουμοριστικές στιγμές, το 28 Years Later δεν είναι τόσο σατιρικό ή ανατρεπτικό όσο το Dawn of the Dead, ούτε τόσο απαισιόδοξο για την ανθρωπότητα όσο το Day of the Dead. Αντίθετα, περιλαμβάνει ένα στοχαστικό κομμάτι με έναν άνθρωπο που ζει χωρίς μόλυνση ανάμεσα στα ζόμπι, το οποίο αρχικά φαίνεται να αποτελεί παράδειγμα της απανθρωπιάς του ανθρώπου, αλλά τελικά λειτουργεί ως φάρος ενσυναίσθησης.
Συγκρίσεις με το Land of the Dead
Η ταινία του Boyle έχει κάποια κοινά στοιχεία με το μεταγενέστερο Land of the Dead του Romero (που κυκλοφόρησε, μάλλον όχι τυχαία, μετά το 28 Days Later, το 2005). Εκεί, ο Romero παρουσίασε μια κοινωνία που προσπαθεί να ξαναχτιστεί μετά τις επιδημίες ζόμπι, με προστατευμένες περιοχές και έντονες ταξικές διαφορές — τα ζόμπι ως η απόλυτη υποτάξη. Οι Boyle και Garland δεν εστιάζουν ιδιαίτερα σε οικονομικές αλληγορίες, αλλά εξετάζουν αν τα ζόμπι εξελίσσονται σε κάτι πιο ανθρώπινο, ειδικά όταν ο Spike και άλλοι συναντούν μια έγκυο ζόμπι που γεννά ένα αμόλυντο μωρό.
Η ωρίμανση μέσα στον κόσμο των ζόμπι
Αυτή η ανατροπή μπορεί αρχικά να δίνει την εντύπωση ότι το 28 Years Later αποτελεί συρραφή ιδεών που οι Boyle και Garland ανέπτυξαν στα χρόνια που η σειρά ήταν ανενεργή, χωρίς ενιαίο ύφος ή αφήγηση. Ωστόσο, το υλικό δένει αρμονικά ως ιστορία ενηλικίωσης με έντονες εναλλαγές, όπως η εφηβεία. Αυτό είναι κάτι που οι κλασικές ταινίες του Romero δεν εξερευνούν: το πώς είναι να μεγαλώνεις σε έναν κόσμο γεμάτο ζόμπι και πώς αυτό επηρεάζει την αντίληψη του θανάτου, τη στάση απέναντι στους «άλλους» και τον τρόπο ζωής σε σύγκρουση με τις αξίες των γονιών.
Οπτική ένταση και συναισθηματική ανακάλυψη
Με αυτή τη λογική, η έντονη και συχνά φρενήρης εικόνα της ταινίας αποκτά νόημα. Το 28 Days Later χρησιμοποίησε το ψηφιακό βίντεο για να θυμίζει ερασιτεχνικό ή υλικό παρακολούθησης, με τα ασαφή χαρακτηριστικά του να γίνονται στιγμιαία αφηρημένα ή ζωγραφικά. Το 28 Years Later, γυρισμένο κυρίως με iPhones που διαθέτουν πολύ ισχυρότερη επεξεργασία εικόνας από τις παλιές κάμερες DV, είναι πιο υπερρεαλιστικό: έντονα χρώματα, ασυνήθιστες γωνίες, επαναλήψεις σκηνών. Παρακολουθώντας το, οι αισθήσεις οξύνονται και υπάρχει μια αίσθηση συναισθηματικής ανακάλυψης που ταιριάζει στον ήρωα.
Μια νέα, συγκινητική προσέγγιση στο είδος
Το αποτέλεσμα είναι μια απροσδόκητα ανοιχτόκαρδη και συγκινητική ματιά σε έναν κόσμο μολυσμένο από ζόμπι. Παρότι ο Romero μπορούσε να είναι ειλικρινής στην απαισιοδοξία του για την ανθρωπότητα, συχνά παρατηρούσε με σαρκασμό τους χαρακτήρες που προσπαθούσαν να επιβιώσουν μαζί. Το 28 Years Later, αν και ξεκινά με μια κοινότητα, εστιάζει πολύ περισσότερο σε μια ατομική διαδρομή. Και όπως τα καλύτερα έργα του Romero, υπενθυμίζει με εντυπωσιακό τρόπο τι μπορεί να προσφέρει το είδος των ταινιών ζόμπι.
[ Πηγή: Polygon ]
