15 Χρόνια Red Dead Redemption
Η Red Dead Redemption γιορτάζει σήμερα, 18 Μαΐου 2025, την 15η επέτειό της. Ας εξετάσουμε ότι ίσως είναι καλύτερο να δείχνει παρά να λέει.
Κατά κανόνα, οι γουέστερν είναι ειλικρινείς. Υπάρχουν σαφώς κωμωδίες όπως το Blazing Saddles. Πολλοί κλασικοί γουέστερν όπως το Rio Bravo έχουν μια ζεστή, κωμική πλευρά. Ακόμα και σκοτεινές επικές ταινίες όπως οι Searchers έχουν στιγμές ελαφρότητας. Αλλά ακόμα και όταν είναι αστείες, οι γουέστερν παίζουν τους αρχέτυπούς τους σοβαρά. Είναι εύκολο να τις κοροϊδέψεις γιατί είναι τόσο αυθεντικές. Σε αυτό το πλαίσιο, η Red Dead Redemption δυσκολεύεται να βρει τη θέση της. Εισάγει τη σάτιρα του Grand Theft Auto σε έναν γυμνό και σοβαρό κόσμο. Σε πολλές στιγμές, ο πρωταγωνιστής John Marston είναι η μόνη φωνή λογικής ανάμεσα σε κλισέ και καρικατούρες. Όταν η Red Dead Redemption μιλά, συχνά είναι φτηνή και επιπόλαιη. Όταν σιωπά, καταφέρνει να αποδώσει πραγματική ποίηση, χάρη στα αυστηρά τοπία της και τον ταπεινό κόσμο της.
Ας εμβαθύνουμε πρώτα στη γραφή της. Η RDR είναι ένας γουέστερν του ηλιοβασιλέματος, τοποθετημένος στις τελευταίες μέρες της επέκτασης της Δύσης. Ο Marston είναι ένας άνθρωπος εκτός χρόνου: ένας καουμπόι εγκληματίας σε έναν κόσμο που θέλει να τον σκοτώσει (και θα το κάνει). Ο Marston είναι ανόητος. Κυνηγά τους πρώην συντρόφους του με εντολή της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ελπίζοντας ότι θα τηρήσουν την υπόσχεσή τους να επιστρέψουν την οικογένειά του και να τον αφήσουν ήσυχο. Κάνει λάθος. Οι δολοφονίες που διαπράττει επιστρέφουν σε αυτόν και την οικογένειά του.
Αυτή η τραγική πορεία είναι συναρπαστική, αλλά ένα σχετικά μικρό μέρος του παιχνιδιού αφιερώνεται σε αυτήν. Πολύ περισσότερος χρόνος δαπανάται στον Marston να συναναστρέφεται με κατεργάρηδες για να εντοπίσει τους στόχους του. Αυτοί οι χαρακτήρες είναι κυρίως κλισέ. Ο Nigel West Dickens είναι ένας κλαψιάρης πωλητής. Ο Irish είναι, καλά, ένας μεθυσμένος Ιρλανδός. Ο Agustin Allende είναι ένας σκληρός δικτάτορας και ο Landon Ricketts ένας ευγενής μαρσάλος. Όπως και στα άλλα ανοιχτού κόσμου παιχνίδια της Rockstar, οι αποστολές της RDR είναι σε μεγάλο βαθμό απομονωμένες από το υπόλοιπο παιχνίδι. Πολλές από αυτές είναι απλώς βόλτες: μακρές συζητήσεις πάνω σε άλογα, μετά τις οποίες μπορεί να ακολουθήσει μια συμπλοκή. Ένα μεγάλο ποσοστό του χρόνου της RDR είναι αφιερωμένο στο να ακούει κανείς ανόητους χαρακτήρες να μιλούν, ενώ ο Marston τους επιπλήττει ή απλώς αναστενάζει.
Σε αυτό το σημείο, η απεικόνιση του Μεξικού στο παιχνίδι είναι ιδιαίτερα απαράδεκτη. Η Μεξικανική Επανάσταση ήταν μία από τις πιο περίπλοκες συγκρούσεις της εποχής, με πολλές φατρίες. Η RDR τη μειώνει σε δύο πλευρές: μια καταπιεστική κυβέρνηση και έναν επαναστατικό στρατό υπό την ηγεσία του απατεώνα Abraham Reyes, ο οποίος θέλει μόνο την εξουσία για τον εαυτό του. Ο Marston βοηθά και τις δύο πλευρές για να προχωρήσει τους δικούς του στόχους, κρατώντας τον εαυτό του πάνω από τη σύγκρουση. Μυξοκλαίει καθώς βοηθά τον δικτάτορα να καταστρέψει ένα χωριό και κουνά το κεφάλι του καθώς οι επαναστάτες γιορτάζουν τη νίκη τους. Ο απαισιόδοξος τόνος του παιχνιδιού δεν είναι ζοφερός, αλλά φτηνός.
Πολιτική Σχόλια της RDR
Εν μέρει, το πολιτικό σχόλιο της RDR φαίνεται ημιτελές λόγω του Marston. Είναι και το σύμβολο των χειρότερων αμαρτιών των Ηνωμένων Πολιτειών, ένας μισθοφόρος που προορίζεται να σκοτώσει πολιτικούς αντιφρονούντες και μικρούς εγκληματίες, και θύμα, ένας κρατούμενος που αναγκάζεται να εργαστεί σε δουλειές που η κυβέρνηση δεν θέλει να αναλάβει. Αυτή είναι μια σημαντική ένταση που η RDR δεν αναπτύσσει. Αντίθετα, η κατάσταση του Marston συγκρίνεται άμεσα με τους αυτόχθονες του παιχνιδιού. Και οι δύο έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους. Αλλά ο Marston είναι ακριβώς ο τύπος του λευκού αποίκου που εκδίωξε τόσους πολλούς αυτόχθονες από τις πατρίδες τους. Λόγω του σατιρικού τόνου του παιχνιδιού και της στάσης του Marston, δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτήν την ένταση για δράμα.
Το παιχνίδι υπονομεύει ακόμη και τις πιο αποτελεσματικές στιγμές του. Όταν ο Marston διασχίζει τα σύνορα προς το Μεξικό, παίζει ένα πρωτότυπο τραγούδι του José González. Θυμάμαι ακόμα την πρώτη φορά που έφτασα σε αυτή τη στιγμή. Η αυγή σκορπούσε φως στην εικονική έρημο. Το αίμα-κόκκινο χώμα και ο ουρανός έλαμπαν σε μια αδιάκοπη γραμμή. Αλλά αυτή η στιγμή προηγείται από τις μεθυσμένες σκανταλιές του Irish. Η μεγαλοπρέπεια του κόσμου της RDR κάνει την πτώση της βελόνας να έχει αντίκτυπο, αλλά είναι μια στιγμή που το παιχνίδι δεν χτίζει ή δεν κατεβαίνει από αυτήν.
Ωστόσο, η σκληρή διαχωριστική γραμμή μεταξύ της αφήγησης της RDR και του ανοιχτού κόσμου της είναι πλεονέκτημα όσο και αδυναμία. Δεν είναι ένας κόσμος με λίστες της Ubisoft. Οι παράλληλες δραστηριότητες της RDR, ιδιαίτερα τα μίνι παιχνίδια όπως το πόκερ και το liar’s dice, υπάρχουν με τους δικούς τους όρους. Δεν μπορείς να καταλάβεις φυλάκια για να επεκτείνεις την επιρροή σου ή να κερδίσεις ένα τουρνουά για να γίνεις ο πιο διάσημος παίκτης πόκερ στη Δύση. Αντίθετα, υπάρχει μια θέση στο τραπέζι για σένα, αν θέλεις να παίξεις ένα χέρι ή δύο, αλλά ο dealer θα μοιράσει είτε με εσένα είτε χωρίς εσένα. Τα τυχαία γεγονότα της RDR μπορεί να φαίνονται υπερβολικά. Ο Marston πάντα φτάνει ακριβώς στην ώρα για να σταματήσει μια ληστεία ή να σώσει μια όμορφη κοπέλα από αλήτες. Αλλά ο Marston μπορεί επίσης να εξαπατηθεί. Οι ληστές θα προσπαθήσουν να πάρουν το άλογό του ή οι κακοποιοί θα κρυφτούν πίσω από βράχους για να τον παγιδεύσουν. Αυτά τα συστήματα λειτουργούν σε συνεργασία για να κάνουν τον κόσμο να φαίνεται ξεχωριστός από τον παίκτη. Ο ήλιος δύει και ανατέλλει. Οι ίδιοι άνθρωποι μεθάνε στο τοπικό μπαρ κάθε βράδυ. Ο Marston περιπλανιέται ανάμεσά τους.
Η αναπαράσταση του φυσικού κόσμου από την RDR ενισχύει αυτή την αίσθηση απομόνωσης, ότι τα πράγματα δρουν και κινούνται χωρίς την παρέμβασή σου. Το παιχνίδι διαθέτει εκτενείς μηχανισμούς κυνηγιού και συλλογής. Ακόμα και αν δεν ασχοληθείς μαζί τους, τα πλάσματα διασκορπίζονται στους θάμνους δίπλα στο δρόμο, κοπάδια βουβαλιών και βοοειδών βόσκουν σε χορτασμένα λιβάδια, και μια τυχαία συνάντηση με μια αρκούδα μπορεί να χαλάσει την ημέρα σου. Αυτό οδηγεί σε κάποιες γελοίες στιγμές του παιχνιδιού—οι θηρευτές του παιχνιδιού θα σε επιτεθούν χωρίς λόγο—αλλά υπάρχει επίσης μια άγρια αίσθηση που μπορεί να εγκατασταθεί στις ήσυχες στιγμές του.
Ένα μεγάλο μέρος αυτής της άγριας αίσθησης είναι ότι το παιχνίδι είναι ακόμα πανέμορφο. Κάθε ένα από τα βιομά του έχει έναν διακριτό χαρακτήρα. Έχει τα μερίδιά του από θεαματικές θέες, αντλώντας από πραγματικές τοποθεσίες όπως η Monument Valley, αλλά είναι επίσης πρόθυμο να ανταλλάξει την καθημερινότητα: ένας φθαρμένος χωματόδρομος, ένα κοτέτσι μετά το σούρουπο, παιχνίδια με άλογα στην αυλή. Η εμμονή της Rockstar με την λεπτομερή προσομοίωση του παρασκηνίου μπορεί να είναι παράλογη, αλλά είναι επίσης προφανώς μέρος του πώς τα παιχνίδια της νιώθουν μοναδικά. Η RDR είναι επίσης ήσυχη. Δεν υπάρχουν ραδιόφωνα που μιλούν ή κορναρίσματα αυτοκινήτων. Υπάρχει μόνο η έρημος. Η RDR μπορεί να νιώθει διαλογιστική, ακόμα και βαρετή, με έναν τρόπο που λίγα βιντεοπαιχνίδια καταφέρνουν.
Το Τέλος της Ιστορίας
Το τέλος είναι όπου οι καλύτερες πλευρές της ομιλητικής και της ήσυχης πλευράς της RDR ευθυγραμμίζονται. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής του, ο Marston επιστρέφει στη φάρμα του και στην οικογένειά του. Η γυναίκα του Abigail και ο γιος του Jack δεν είναι κλισέ. Και οι δύο έχουν περίπλοκα συναισθήματα για τον άντρα που έχει απουσιάσει τόσο πολύ από τις ζωές τους. Το παιχνίδι αφιερώνει χρόνο για να ξετυλίξει αυτά τα νήματα. Εν τω μεταξύ, ο Marston εργάζεται σαν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Κάνει δουλειές. Στις τελευταίες ώρες του παιχνιδιού, υπάρχει μια αίσθηση απλώς ύπαρξης στον κόσμο.
Η τελική, βίαιη διακοπή της ήσυχης ζωής του Marston είναι ακόμα πιο συγκινητική λόγω του πόσο χρόνο χρειάζεται για να έρθει. Η δύναμη των τελευταίων εικόνων της Red Dead Redemption βοηθά να εξηγηθεί η υπερβολική φήμη της. Ο Marston υπόσχεται στην οικογένειά του ότι θα τους βρει όταν ξέρει ότι θα πεθάνει. Μια βαθιά ανάσα πριν αντιμετωπίσει τους πράκτορες που έχουν σταλεί να τον σκοτώσουν. Αίμα να χύνεται από το στόμα του καθώς προσπαθεί να σταθεί. Υπάρχει άφθονη αλόγιστη βία στην RDR, αλλά αυτή είναι μια στιγμή που φαίνεται πραγματικά χωρίς νόημα. Είναι όλα λόγω της ησυχίας της, πόσος χρόνος προετοιμάζει αυτή τη στιγμή. Είναι χαρακτηριστικό της πολιτικής της RDR ότι ένας λευκός αποίκων είναι ο απόλυτος, συμβολικός μάρτυρας της κρατικής βίας των ΗΠΑ. Αυτό δεν αφαιρεί σε καμία περίπτωση από την παρουσία του θανάτου που επικαλείται η RDR στο τέλος της.
Αλλά να το ξέρεις: Ένας από τους κύριους εμπνευστές της RDR είναι το Blood Meridian του Cormac McCarthy. Ταυτόχρονα όμορφο, ζοφερό και παράλογο, το μυθιστόρημα ακολουθεί μια ομάδα ανδρών καθώς δολοφονούν για χρήματα κατά μήκος της γραμμής μεταξύ Μεξικού και ΗΠΑ, βασισμένο loosely στην πραγματική συμμορία Glanton. Το Blood Meridian είναι στάχτη και πυρίτιδα τυπωμένα σε σελίδα. Τόση από τη δύναμη της RDR προέρχεται από αυτό, που το παιχνίδι δεν μπορεί παρά να φαίνεται επηρεασμένο. Επιπλέον, φτάνει σε συναισθηματικά βάθη που η RDR δεν μπορεί να προσφέρει σε ένα κλάσμα του χρόνου. Αλλά αυτό που δεν μπορούν να προσφέρουν είναι η αισθητική ενσάρκωση της RDR. Η αυθόρμητη ανατολή του ήλιου σε μια καθαρή νύχτα στην έρημο, η κραυγή ενός κογιότ, μια μακρινή φωτιά, καθώς διασχίζεις το σκοτάδι.
Για περισσότερα σχετικά με την 15η επέτειο της Red Dead Redemption, διάβασε για τις κινηματογραφικές επιρροές της spaghetti western.